Qırmızı qutu

- Özünün istədiyin var?

Oğlan gözləmədiyi sualdan diksindi. Onsuz da bayaqdan özündə deyildi. Baxışları parkın o başındakı çinar ağacının üşüyən yarpaqlarında ilişib qalmışdı. Narahatlığı üzünə çökmüşdü. Qızın sualından utanıb başını aşağı saldı. Heç nə demədi. Qıza da elə bu lazım idi. Kişilər haqqında düşündüyü və düşünmədiyi hər şeyi döşədi ilk dəfə gördüyü bu oğlanın qabırğasına. Oğlan deyəndə ki, 35 yaşı vardı, yaşıd idilər...

Ürəyini boşaldandan sonra hirsi soyudu. Oğlanın səsi də çıxmadı. Ona yazığı gəldi qızın.

- Sən heç bir qızı müdafiə edə bilmirsən, səndən ər olar adama?
- Olmaz?

- Qətiyyən!

- ...Nə bilim...

Qız çantasından güzgü çıxarıb saçlarını düzəltdi. Telefonuna baxdı. Kağız salfetlə soyuqdan qızarmış burnunu sildi. Payız artıq özünü göstərirdi.

- Görəsən, sizin tayfanın hamısı acizdi, yoxsa mənim qabağıma belə maygülülər çıxır?

Oğlan barmaqlarını boynunda daraqlayıb başını aşağı salmışdı. Fikri uzaqlarda idi. Bir müddətdən sonra əmin səslə dedi:

- Niyə ki, maygülü olmayan kişilər də var. Sənin bəxtin gətirmir sadəcə.

- Bəxtim olsaydı, oğlan doğulardım. Görərdiz onda əsl kişi necə olur.

- Bu dəqiqə elə. Kişi olsaydın, səni görüb mən toya aparardılar.

- Səndən betəri mümkün deyil! Zorla gərdəyə soxurlar, ağzına su alıb durmusan. O qızın yerinə olsaydım, bir də sənin adını tutmazdım.

- Ona görə evdə qalmısan da...

Oğlan dedi və səsini xırp kəsdi. Qorxa-qorxa çevrilib qıza baxdı. Gözlədiyinin əksinə, qız şaqqanaq çəkib gülməyində idi.

- Allah səni güldürsün, bəs sən bilmirsən ki, evdə qalmaqdan ziyan yoxdu, əsas məsələ odur ki, çöldə qalmayasan?

Oğlan oturduqlarından bəri ilk dəfə gülümsədi. Tüklü üzü işıqlandı. Qız indi görürmüş kimi məqamı qaçırmadan irad tutdu:

- Görüşə gəlirsən, bir bu üzünəsə əl gəzdirəydin də.

Oğlan da söz altda qalmadı:

- Sən də azca bəzənib-düzənə bilərdin hər halda. Meyitə oxşayırsan.

İkisi də güldü. Şəksiz, kənardan baxanlar onları mehriban ər-arvad, ən azından sevgili sayırdılar. Qoşa əyləşdikləri oturacaq artıq diqqət mərkəzində idi.

- Amma buna da şükür. Düzü, mənə deyəndə ki, 35 yaşındadı qız, gözümün qabağına gombul, üzündən zəhrimar tökülən bir adam gəlirdi. Amma, maşallah, yaxşı qalmısan, 34 zorla verirəm...

- Məni demirsən. Qarnından yana ayağının altını görməyə həsrət bir daydayla görüşəcəyimdən halım xarab olmuşdu.

Yenə güldülər.

- Bayaqdan oturmuşuq. Bəlkə gedib bir çay içək?

- Ürəyim istəmir nəsə... Birdən elə bilərsən səndən utanıram ha.

- Yox, əşi, 35 yaşında görüşə çıxandan utanmaq gözləmirəm.

- Bu yaş məsələsi sənin yaralı yerin imiş ki. Könlündən 15 yaşında növrəstə qumru keçir yoxsa?

- Niyə də keçməsin? Nolub mənə?

- Day sənə nolmalıdı ki? 35 yaşında zorla görüşə göndərirlər.

Qırışıqları açılmışdı. Artıq özlərini rahat hiss edirdilər.

- ...Onun neçə yaşı var?

- ...35...

- İndi desəm, boynunu yerə soxum, məndən inciməzsən?

- Düz sözdən niyə inciyim ki?
- Boynunu yerə soxum onda.

- Ağzın şirin olsun.

Anasından keçəmmədi yenə. Razılıq verdi “Uriset uşağı”yla görüşməyə. Fikirləşdi ki, bir eyib tapacaq onsuz da. Bundan da qurtulacaq. Birinci dəfə deyildi ki. Amma bu “Uriset uşağı” keçiləsi uşaq deyildi. Ortaboy, suyuşirin, məzəli oğlan idi. Qanı qaynayırdı ona. Hətta yaşını da vermək olmurdu.

- ...Sinif yoldaşı olmuşuq onunla. Söz vermişdik bir-birimizə. Hələ də oturub məni gözləyir. 12 ildi Moskvadayam. Neçə dəfə xəbər göndərdim ki, çıxıb ərə getsin. Anam onu görmək belə istəmir. “Yox” - dedi, evdə qarıyıb öləcəm” - dedi. O da istəyirdi ki, heç olmasa, mən evlənim. Mən də evlənəmmədim.

- Qəşəng deyil?

- Qəşəngdi...

- Anan niyə bəyənmir ki?

- Bilmirəm...

- Nə əcəb məndən xoşu gəlib bəs?

- Nə bilim e. Sən də o toyda ortaya düşüb sındırmasaydın, gecəni yatammazdın də.

- Bəs nə. Özümü göstərirəm də camaata. Nə vecinədi e, evdə qalmamısan ha, nə biləsən hamıya müştəri gözüylə baxmaq nədi.

Oğlan ucadan güldü.

- Heç sən də ərə getmək istəyənə oxşamırsan.

- Hmm...bir saat qabaq sən deyən idi. İndi fikrimi dəyişmişəm. Səninki buracanmış. Xoşuma gəldin.

Oğlanın təəccübdən gözləri böyüdü:

- Eləmi??

Qız oturacaqdan qalxıb onun qarşısında dayandı. Birnəfəsə üyüdüb tökməyə başladı:

- Əlbəttə. Demək belə. Məsələni uzatmayaq. Onsuz da çox gecikmişik. Bax, deyirəm, nişan üzüyümü mütləq sifariş etdirəcəm. Neçə ildi elə həsrətlə baxıram, amma düzü bəyəndiyim model yoxdu. Əsas məsələ isə gəlinlik donudur. O, mütləq alınmalıdır! Kiminsə geyindiyini geyinməyəcəm ki bu yaşımda. Nə gözlərini bərəldib baxırsan? Yoxsa bəyənmədin məni?

- ...bəyəndim... - Day onda nə problem var? Ayrıca ev alacaqsan yəqin ki. Neçə ildi Moskvada nəylə məşğulsan, bilmirəm. Ruslara yedizdirmisən hamısını?

- Bir azını...

- Qalanı da elə bəsimizdi. Ev yaxşı olar ki, 3 ya 4 otaqlı olsun.

- Niyə?

Qız barmaqlarını bükə-bükə saymağa başlayanda oğlan da ayağa durdu.

- Otaqların biri mütləq mənim iş otağım olacaq, həm də kitabxanam. Biri qonaq, biri yataq, o biri də uşaq otağı. Mərkəzdə istəmirəm. Zəhləm gedir buranın səs-küyündən. Sakit həyətlərdən biri olsun. Özü də çox yuxarıda olmasın.

- Qulluqçu da istəyirsənmi?

- Ay aman, onda səni lap çox sevərəm.

- Guya indi sevirsən ki, onda da artırasan?

- Artıq başlamışam sevməyə, narahat olma.

Oğlan karıxmışdı lap. Qarşısındakı bu qızdan imtina etmək üçün səbəbi yox idi. Müəllimə. Ağıllı-kamallı. Zarafatcıl. Özü də qəşəng.

- Noldu? Yaxşı, qulluqçu istəmirəm. Onda ara-sıra boyat yemək yeyəcəksən. Çatdırmaq var e işlərin hamısını. İkigünlük bişirəcəm.

- Yaxşı...

- Biz xoşbəxt olacağııııq...

Qız bunu deyə-deyə onun qarşısında dövrə vurdu. Sonra dayanıb oğlanın əllərindən tutdu, gülə-gülə üzünə baxdı.

- Mən buna inanıram. Hələ desən bir-birimizi sevəcəyik də. Başqa cür mümkün də deyil. Hər səhər səni öpə-öpə yuxudan oyadacam. Səhər yeməyi hazırlayacam səninçün. Sənə “balam” deyəcəm. Sən də mənə “quzum”. Etiraz eləmirsən?

- ...yox...

- Hər gün saçlarını da özüm darayacam. Yaxşı darağa gələn saçların var. Yolmasan, qoyaram, sən də mənim saçımı darayasan. Qonaq sevənsən?

- Hə...

- Mən də. Qonaq gedərik, qonaq gələrlər. Evimizi bir bəzəyəcəm ki, balam, hamının ağzı açıq qalacaq. Hər otağın öz rəngi olacaq - sevdiyim rənglər. Yaşıl yaxşıdır qonaq otaqğıyçün, yoxsa mavi?

- ...mavi...

- Mən də elə düşünürəm. Yaşıl oboyu yataq otağına vurarıq. Pərdələr də oboy rəngində olacaq. Özü də çox mebel sevmirəm mən. Evdə nəfəs almaq olmur. Az mebel gətirsəm, anan dalaşmaz ki?

- ...nə bilim...

- Bax, burda korladın! Kişi “nə bilim” deməməlidir. Eləməsə belə, həmişə nə etmək, nə demək lazım olduğunu bil-mə-li-dir! Razısan?

- Razıyam...

- Görürsən sözümüz necə tutur?

- Görürəm...

- ...balam...

- ...quzum...?

- Ay sağ ol!

Oğlan üzünü əllərilə qapayıb bir müddət dayandı. Sonra əllərini üzünə çəkib çarəsizcə köksünü ötürdü. Qız düz onun gözlərinin içinə baxdı.

- Nədi, planlarım xoşuna gəlmədi?

- Gəldi...

- Əla! Onda gəl gedək. Üstündə pulun var?

- Var.

- Deyirəm, univermaq bağlanmamış üzüklərə baxaq.

- Sən ki sifariş etmək istəyirdin?

- Bax belə. Diqqətli adamları sevirəm. Yaddaşın yerindədir, maşallah.

- Bu boyda bəlanı necə unudum?

Oğlan bunu dedi və qabağa düşüb getməyə başladı. Qız ucadan gülüb qaçaraq özünü ona yetirdi. Səs-küylə oynayan uşaqlara dolaşa-dolaşa Fəvvarələr meydanıyla üzüyuxarı qalxmağa başladılar. Qız oğlanın qoluna girdi. Oğlan təəccüblə çevrilib ona baxdı. Gülümsündü. Başını buladı. Amma dinmədi. Beynində hər şey qarışmışdı. Hadisələr nəzarətindən çıxmışdı. Görüşə gələndə fikrində tutmuşdu ki, bu qarımış qıza elə sifət göstərəcək, yazıq gəldiyinə peşman olsun. O, məsələni tez həll edib yubanmadan Moskvaya qayıtmağı düşünürdü. Biletini də almışdı. Amma indi tanımadığı bu qızın yanına düşüb üzük almağa gedirdi. Doğrudan da onunku buracanmış.

Univermaqda qələbəlik idi. Sıraların arasıyla yavaş-yavaş gəzinib üzüklərə baxır, qiymətlərini soruşur, bəyənmək üstündə mübahisə edir, sonra mübahisəyə səbəb olmuş üzüyü satıcıya qaytarıb yollarına davam edirdilər. Axır oğlan birini bəyəndi. Qızın da xoşuna gəldi.

- Ok, sifarişdən vaz keçdim. Bunu götürürük.

Satıcı oğlanla azacıq qiymət sövdələşməsi edib üzüyü aldılar. Qırmızı qutunu da hədiyyə verdilər nişanlılara. Gülə-gülə univermaqdan çıxıb dayanacağa yol aldılar.

- Amma məni yaman xamladın ha. Bəs mənim üzüyüm hanı?

- Bir az pul yığmışam. Qoy maaşımı da versinlər, üstünü düzəldib alacam da. Səni üzüksüz qoymayacam ki. Özü də barmağından çıxarmazsan. Hamı görsün ki, sahibin var.

- Sahibim?!

- Sahibin!

- Olsun.

Avtobus dayanacağına çatana qədər qız yenə dil-boğaza qoymadan planlarından danışdı. Məlum oldu ki, bal ayı üçün elə Bakıya da razıdı. Amma onu Türkiyəyə aparsa, əla olar. Oğlan razılaşdı. “Pulumuz qalsa, mütləq” - dedi.

- Sən elə belə sözəbaxansan, yoxsa toyacan özünü fağır göstərirsən mənə?

- Yox, elə belə fağıram mən, səsimin zil yerini hələ eşidən olmayıb.

- Amma mən elə də fağır deyiləm. Qorxma, döyməyəcəm səni. Vursam da elə yerindən vuracam, görünməsin.

Oğlan gülüb mehriban nəzərlərlə qıza baxdı. Qızın gözlərindən cin tökülürdü. Amma bu işım-işım yanan gözlər lap dərinliklərindəki kədəri gizlədə bilmirdilər. Nəsə soruşub onun sevincini qaçırmaq istəmədi. Zarafata davam elədi:

- Mən də anama deyəcəm.

- Nə? Sən heç mənim anamı görmüsən? 120 kilodu e. Sındırar sənin ananı.

Gülüşdülər yenə. Oğlana birdən elə gəldi ki, bu qızı yüz ildir tanıyır. Bu qız elə onunla birgə olub bütün omrü boyu. Qıza deməsə belə onun arzuları elə həm də öz arzuları idi əslində. İçindəki sıxıntı yoxa çıxdı. Bir anlıq o da bu qızla xoşbəxt olacağına inandı.

Dayanacağa çatan kimi qız yavaşca oğlanın qolunu buraxdı, başını qaldırıb diqqətlə onun üzünə baxdı. Gözlərinin dərinliyində zorla gizlətdiyi kədər yuvasından çıxıb bütün simasını bürümüşdü.

- Kimisə gördün? Day biz nişanlıyıq axı.

- Gördüm...

- Kimi?

- Onu...

- ??

Oğlan təəccüblə ətrafa boylandı. Qız oğlanın gözlərinin içinə baxmaqdaydı. Özünü görmək istədi, yoxuydu. Gözü yolda qalmış bir qız vardı orda. Yəqin ki, heç vaxt da görməyəcəkdi özünü bu oğlanın gözlərində.

- Sən mənə inandın?

- Nə mənada?

- Danışdığım cəfəngiyyata?

- Necə bəyəm?

- ...əslində...danışdıqlarım doğru idi...yəni arzularım, xəyallarım idi onlar...yaşıl rəngli yataq otağı...kitabxana...hər səhər darayacağım saçlar...

- Burada qeyri-adi nə var ki?

- Qeyri-adi deyil...sadəcə, bunların sənə dəxli yoxdu...

- ??

- Mənim arzularımın sənə heç bir dəxli yoxdu! Onlar elə mənim arzularımdı. Ürəyimdə qalan arzular. Bəlkə də onlar artıq kif atıb.

Oğlan nə deyəcəyini bilmirdi. Matdım-matdım qıza baxırdı. Çaşıb qalmışdı. Bu qız nə oyun oynayırdı onunla?

- Nə gözünü döyürsən? Sən inandın ki, mən sənə ərə getmək istəyirəm? İnandın ki, mən gözlərində özümü görə bilmədiyim, əllərinə toxunanda həyəcandan titrəməyən adama arvadlıq eləyə bilərəm? Gözünün də, ürəyinin də içində başqası var...mənlə yaşıd biri...onun da xəyallarında bir yaşıl rəngli, olsun qırmızı rəngli, dəxli nədi ki...yataq otağı var, sevimli əri, uşaq otağında yatan körpələri var...onu düşündünmü? Mən 25 illik sevgidən bir anda vaz keçə bilən birinə necə inanım?

Oğlan susurdu.

- Bu üzüyü də o qız üçün aldım. Apar, qarşısında diz çöküb:“Arvadım ol” - de. Gözəl gəlinlik donu al onunçün. Onu xoşbəxt elə. Başa düşürsən? O qızı da götür, çıx get burdan. Apar onu uzaqlara. Səni zorla gərdəyə soxmaq istəyənlərdən uzaqlara qaçır onu. Bu qədərmi acizsən? Heçmi vicdanın yoxdu sənin??

- ...var deyəsən bir az...

- Olan-qalanını da itirməmiş rədd ol get! Götür sevdiyini də, get. Qorxma, hamıya deyəcəm ki, xoşuma gəlmədi. İtə oxşayırdı. Sən də elə deyərsən. Denən, bu boyda şəhərdə qız qəhətliyiydi? Meymun ondan şəkillidi. Nə ürəyin istəyir deyə bilərsən, heç vecimə də deyil!

Qız ucadan danışır, oğlan susurdu. Yanlarından keçən adamların üzündə azacıq da olsa təəccüb yox idi. Bu şəhər nə davalar görmüşdü, nə ayrılıqlara şahidlik eləmişdi. Oğlan sağ əliylə saçlarını qarışdırdı. Topu partlamış uşaq, oğlu əsgər getmiş ana, sevgilisini itirmiş çarəsiz qız görkəmi vardı onun. Gözləri də dolmuşdu.

- Həə, bircə ağlamağın qalmışdı...maygülü...mən ağlamağı neçə ildi tərgitmişəm gedib, sənə nolub, 40 qızla bir dərədə qalmısan?

- Yox, bir qızla Füzulinin yanında.

- Ay amaaan, sən Nizamiylə Füzulini seçəmmirsən? Allah üzümə baxdı ki, sənin kimi bisavada qismət olmadım.

Bir-birlərinin üzündəki belə kədərli gülüşü ancaq kinoda görmüşdülər.

- Nə fərqi, ikisi də Leyli-Məcnundan yazıb da...

- Di tərpən, Məcnunun ruhu şad olsun.

- ...bəs sən?...

- Nə mən? İndi gedirəm evə. Əvvəlcə görüş haqqında anama, dünəndən bizdə düşüb qalmış xalama, bibimə məlumat verəcəm. Onların danlağını, davasını uda-uda yeyib-içəcəm. Elə biləcəklər ki, eynimə alıram onları. Sonra guya hirslənmişəm deyə, qapını çırpıb keçəcəm otağıma. Yaxşıca yatacam. Gecə də durub uşaqların dəftərlərini yoxlayacam. Sabah da məktəbə gedəcəm.

Oğlan nə edəcəyini bilmirdi. Bəlkə o haqlıdır? Arzuladığı bir həyatı yaşamaq üçün ona nə mane ola bilər axı? Bir anlıq özünü güclü hiss etdi. Bəs bu qız?

- Belə getsə, sən doğrudan da evdə qalacaqsan.

- Olsun. Əsas məsələ nədi?

- Əsas məsələ odu ki, çöldə qalmayasan.

- Ay sağ ol. Bax, mənim avtobusum da gəldi...salamat qal...nəsə lazım olsa, telefonumu bilirsən...

- Dayan...axı üzüyü niyə aldın? Birdən onun barmağına olmadı?

- Off! Böyütdürərsiz ya kiçiltdirərsiz, amma dəyişdirməyin, düşər-düşməzi olur...bir də ki...olacaq onun barmağına...

- Nə bilirsən?

- 35 yaşlı qızların hamısının barmaqları eyni olur, balam, arzuları kimi...mən qaçdım...

Qız özünü çatdırıb tərpənməkdə olan avtobusa mindi. Basabas olsa da, birtəhər yer tapıb dayandı. Yanağında çığır açmağa imkan tapmış su damcısını da yarıyolda saxladı. Ağlamağı illər öncə tərgitmişdi axı. Tərgitdirmişdilər.

Uzaqlaşan avtobusun tüstüsü gözlərini acışdırdı oğlanın. Kənara çəkilib qırmızı qutunu ehtiyatla açdı. Üzüyü əlinə aldı. Onu xatırladı. Onun əllərini xatırladı. Hə, olacaqdı onun barmağına. O barmaqları heç unutmayıbmış demə...